15° Festa de la musica a Puèchserguier e Capestanh

20 e 21 de mai de 2011
Jos lo solèlh la cultura

Provèrbis

Espèri que vau pas metre lo rambalh, mas veirem plan, vaqui qualques provèrbis sus las femnas:

A quinze ans la filha ritz, a vint causís, a vint-e-cinc s'acomòda, a trenta pren çò que tròba
entre una femna e un cambajon, en tota sason es bon
de femnas e de chivaus, cercatz-ne sens defauts
bèla femna e bon vin fan revelhar matin
entre una femna jove e l'ensalada, es pas jamai pro remenada
se cal gardar d'un davant de buòu, d'un darrièr de mula e d'una femna mostachuda
de bon plant planta ta vinha, de brava maire pren la filha
l'aiga gasta lo vin, la femna l'òme, e la carreta lo camin
la lenga de las femnas es totjorn agusada de fresc
marin que gèla, cèrç que desgèla, capelan que dança e femna que parla latin, tot aquò fa patir
als molins e a las femnas manca totjorn quicòm

e ara sus los òmes, per faire plasèr a las femnas:

los òmes son coma las giroletas: càmbian segon lo temps

Rugbi

Best Of Rugby Vidéo alexandre sélectionnée dans Sport

Lo torneg de las VI nacions es l'escasença de charrar de rugbi, aquel espòrt que sembla tant als occitans que totes aiman la castanha. Lo rugbi e lo tretze son de mejans d'expression regionala.
Dins las annadas 30, doas regions mestrejavan lo rugbi, las Pirenèus e lo Lengadòc. Cada vila, cada vilatge voliá sa còla per jogar lo campionat. La federacion organizèt de campionats regionals qualificatius per lo campionat de França. Los clubs se tustavan a mòrt, èra una incitacion a la castanha.
Dins lo Lengadòc èra furia e borra-nas cada dimenjada, baston darrièr cada glèisa. Carcassona aviá una reputacion òrre, los jogaires escornavan los arbitres, quand los tustavan pas. La finala de 1925 entre Perpinhan et Carcassona foguèt una baston sul terren e mai dins las tribunas. En 1929, la finala opausava doas equipas del Lengadòc, Lezinhan de las Corbièras e Quilhan. En primièr Lezinhan s'èra qualificat en chaplan Besièrs, « chaplar » es lo tèrm exacte, perque los Besièrencs, qu'èran pas de flors blavas, refusèron de jogar talament los tustes plovian...
L'argent ajudèt pas a amasir los esperits. Lo primièr club professional al monde foguèt inventat a Quilhan, ont lo capelièr Joan Borel recrutèt una equipa d'internacionals e qualquas brutas tanben. Quilhan ganhèt aquela finala, mais tot aquò s'acabava en baston generala.
Aquel campionat entrinèt l'exclusion de la França, los Angleses aimavan pas lo rugbi de cloquièr. Dins aqueles annadas, los « Blacks » et los « Boks » faguèron de viradas en Europa sens jamai passar per França. Cal dire qu'en 1930, la partida França – Pais de Gala, davant 45000 espectators caufats a blanc, s'acabèt sus una brònca contra l'arbitre.
Urosament, tot a cambia, e la França retrobèt sa plaça internacionala e lo rugbi es totjorn occitan de region e de còr.

Uèi, Lezinhan jòc a 13, Besièrs se troba en Federala 1, Carcassona e Narbona son en Prò D2, urosamant nos demòra Perpinhan et Montpelhièr en Tòp 14.

Aude - Mac’Arel, lo McDo del terrador

Enfin una bona idèa per lutchar contra la mala-manjalha e un concèpte american que val pas res et que se pòt escampar a las escobilhas. N'i a que sabon pas far quicòm de mai que d'obrir lor maissa e de ne'n faire un mèstier gràcia a d'eleccions politicas, aquò se sona viure sus la bèstia, tiran al rastelièr e molzan la vaca, an pas jamai fotut lo cuòl sus un tractor ni jamai tengut un rabassièr mai parlan de mala-manjalha.
Urosament qu'avèm los païsans per salvar los fantons que se conflan de graissas. Un elevaire d'Arièja pren lo contrapè de MacDo. Prepausèt la setmana darrièra a Carcassonna davant lo MacDo, un entrepan al pan de campanha e al buòu « Cadet Gascon », sens oblidar un veirat de vin de Menerbès... Un còp de còm’ per promòure l'elevatge de las vacas gasconas, mai tanben per far passar un messatge important sus la ruralitat.
Lo terrador fàcia a la mondializacion...
Ieu preferissi veire de vacas en pujant lo pòrt d'Aspin a bicicleta mai que de « nuggets »...

"Qual renoncia a batalhar per çò que aima, s'acostuma e pèrd la dignitat" Joan Cavalièrs, cap dels Camisards de Lengadòc contre lo bon-rei de França

Lo 16 de febrièr de 2011, lo Senat discutiguèt d'una proposicion de lei del Senator Roland Courteau sus l'aposicion dels panèls d'aglomeracion en lenga regionala, en seguida del jutjament del Tribunal Administratiu de Montpelhièr qu'enebiguèt aquela practica.

Vaquí qualques tròces causits:

Aprèp la primièra intervencion del Senator Roland Courteau, tres autres Senators s'exprimèron en lengas regionalas:
M. Claude Bérit-Débat. Qui ey hera pla !
M. Jean-Jacques Mirassou. Lou senatou Courteau qu'a pla parlat !
M. Ronan Kerdraon. A galon vat !

Madama Colette Mélot, raportaire de la comission de la cultura, de l'educacion e de la comunicacion concluguèt que « 
Las lengas regionalas pòdon figurar sus los panèls d'intrada de vila, mai a la condicion que s'agisca d'una senhalizacion bilingüa comprenent lo nom en lenga francesa ».

Aprèp l'intervencion de Madama Colette Mélot, los senators s'exprimiràn un còp de mai en lenga regionalas
M. Jean-Louis Carrère. Qu'a pla parlat ! 
M. Claude Bérit-Débat. Qu'at a pla dit !
M. Jean-Louis Carrère. Qu'em d'accorts !

Quand Madama Colette Mélot s'exprimiguèt al subjèct de la decision del jutge del Tribunal Administratiu de Montpelhièr que diguèt « que los panèls èran una sorga d'insecuritat rotièra ».
M. Ronan Kerdraon respondèt: «  Il est tombé dans le panneau ! »

A Villeneuve-les-Maguelone, fini les panneaux en occitan

Mossu Frédéric Mitterrand, ministre, diguèt: «Es perfièchament legitim que, dins las regions ont una lenga diferenta del francés demòra en usatge, los conciutadans la desiran veire aparéisser sus lo camin public. Vesi pas res de reprensible aquí dedins. La mondializacion finalament fa de la diversitat una valor ». 


Finalament, dabant aquel consensus lo Senat adoptèt una novela redaccion de l'article 3
de la lei n° 94-665 del 4 d'agost de 1994 relativa a l’emplec de la lenga francesa:

« Los panèls reglamentaris d'intrada e de sortida d'aglomeracion pòdon èsser completats del nom d'aquela aglomeracion en lenga regionala ».

Las novelas son bonas, mai ara aquel tèxt cal que sia adoptat per l'Amassada Nacionala...

la "Festa de la Mimòsa"

Aqueste dimenge caliá anar se passejar a Rocabrun dins Erau per mai d'una rason.
De'n primièr, aquel vilatge es un dels mai polits del departament d'Erau. Los ostals son superpausats al dessús d'Òrb, aquel flume que davala de l'Espinosa fins a Valras. Una tòrre de l'Atge-Mejan, qu'a pas res a veire amb la Crosada dels Albigeses, domina la valada. Abrigat del vent Terral, Rocabrun beneficia d'un ambient excepcional que permet la cultura dels irangièrs, dels limonièrs e de las mimòsas. De mai aquela exposicion al solelh favorisa la cultura de la vinha en laissas, çò que dona un bon vin jos l'apellacion d'origina contraròtlada « Sant Chinhan ».

En segond, cada annada, al mes de febrièr se debana la « Festa de la Mimòsa ». I a pas de rason d'anar sus la Còsta d'Azur per cercar de mimòsa, Rocabrun es a una ora de Montpelhièr. La festa se debana dins la carrièra principala que travèrsa lo vilatge, per un desfilat de carris seguits per de còlas de musica.

Cada annada lo tèma càmbia. Ongan èra l'annada de las sasons. Vos disi pas lo fum de monde que se retroba a Rocabrun per aquela festa qu'es subretot de familha.

En tresen, e aqui vau lecar un pauc, i avia la còla de la professora de practica de la lenga que desfilava en tèsta amb sos jogaires de crabas e d'autbòis. Doncas, avètz plan comprés qu'èra la rason magèr d'anar a la fèsta de la Mimòsa a Rocabrun (i a pas de pichons beneficis). Doncas l'an que ven per arrengar un pauc las notas del segond semestre vos caldrà anar a Rocabrun...

Enfin, espèri, perque l'autre dimenge i aviá un Gregau que bufava que me'n tornèri de Rocabrun amb un raumàs que vos disi pas...

Adieu e al còp que ven brave monde!!!

lo primièr terç de la talha

Vos rampèli que cal pagar dins una setmana lo primièr tèrç de la talha. S'avètz pas d'argent vos cal anar demandar de condicions de pagament e benlèu que tombaretz sus un perceptor coma lo aquel que mon grand me contèt l'istòria:
«Arribèt un jorn dins lo vilatge de carradas de mòbles. ..Èra lo novèl Perceptor que se veniá installar. Arribèt un moment aprèp, dins una veitura tampada. Èra un òme serios, barbut, qu'aviá pas l'aire ges d'entendre ralhas.
Degus, malgrat son aire refastinhos, se geinèt pas per i tirar la pelada. De l'avis general èra un francimand, un òme del Nòrd e que sabiá pas rire.
Dins un barri reculat del viltage i aviá un ostal amb un òrt vielh ont d'arbres vielhs ramuts espandissian son ombra fresca, es aqui que lo novèl arribat loguèt.
Suita que foguèt installat mandèt lo ferreblantièr, qu'arribèt tot content d'aver de servir una tala pratica:
- Bonjor, Mossu, es ieu lo ferreblantièr!
(amb l'accent ponchut...) Ah, très bien, mon ami, est-ce que vous vous chargeriez de m'installer une pompe dans le jardin?
- Vièch d'ase! Ba compreni que vos la plaçarai la pompa, la volètz a piston, a chapelet, a roda, a balancièr, o una...,
- Je veux une pompe qui me donne beaucoup, beaucoup d'eau.
- Va plan, volètz un bon calibre. I a pas que d'anar mesurar...Ont es lo potz?
- Le puits, quel puits? C'est trop fort, mais si j'avais un puits imbécile, je n'aurais pas besoin de pompe...
Quand aquò se contèt, l'òme dins lo vilatge aguèt res que d'amics...

Al còp que ven brave monde...