la bruta e lo menut

Sabètz totis que cada dimenjada de bon matin vau far de bicicleta. Es un moment de sofrença dins las montadas, mai sul planièr es un moment de charrada. Alara se contan entre ciclistas d'istòrias que degun sap pas se son vertadièras o messorguièras.

L'autre dimenge, un ciclista originari de Pòlhas dins Èrau, contèt aquela istòria:

« Un jorn, la bruta e lo menut se'n van adobar lo palhèr de la bruta.
Alara, totes dos començan lo trabalh, e la bruta ditz al menut : anam portar un pauc de palha a Pechar mon chaval.
Lo menut davala, la bruta pren un molon de palha, e abans de l'escampar per la fenèstra, crida :
- i a degun ?

E lo menut de li respondre:
- non... i pòdes anar !

Mas aquel colhon demòra plantat aqui e se pren lo molon sul cap !
 »

vertadièra o messorguièra aquela istòria, quin sap...sabètz de colhons..n'i a de pertot...

adieu brave monde e al còp que ven 

lo pintaire

 Dins aquel temps dificil, ont aqueles que fan la cauma e lo blocatge son aqueles que son segur de tocar lor retirada completa e plan abans los autres, vos prepausi una pichona istòria que trobèri dins « l'almanac narbounes »:

« Un vièlh pintaire va consultar un medecin. Aquel, aprèp l'aver auscultat, virat e revirat, li ditz:

• Mon amic, vos recomandi de beure mai d'aiga que de vin...
• Nostre Sènher...Cossi volètz que faga? Me demandatz aqui quicòm d'impossible.
• E perqué?
• Segur, cossi volètz que bega mai d'aiga que de vin...Bevi ja tres litres de vin per jorn... »

Doncas, per vendre le vin, cal que qualqu'un lo bega...e per prene sa retirada cal que qualqu'un la pague...

Adissiatz brave monde...e al còp que ven...

la domaisèleta de Canbardat

L'autra dimenjada, èri invitat dins un mas per un amic. La jornada se passèt a far de brasucadas de saucissas e de castanhas. A l'entorn del fuòc se beviá de bon vin et se charrava. Un invitat, originari de Montalban, contèt aquesta istòria que dempuèi la darrièra guèrra teniá de sa mamèta:

L'autre jorn, passavi en la vila de Canbardat

e me mitèri a cridar

pairòl rot madomaisèla

pairòl rot racomodat!

una pichona domaisèleta

metèt lo cap a la fenestreta

e me diguèt: Monta, monta l'auvernhat

que parlarèm dal mercat,

montèri, montèri,

quora foguèri montat

m'envitèt a me caufar,

me caufèri, me caufèri,

quora foguèri plan caufat

m'invitèt a dinar,

dinèri, dinèri

quand aguèri plan dinat

m'invitèt a anar al lièch amb ela,

e anèri, anèri

quand foguèri en lièch

arribèt un grand vièlhardat

amb un grand capèl e un palanc

que me faguèt saltar la pèl del cuol

coma d'escuts de cinc francs,

me faguèt davalar los escalièrs

un o un, dos a dos, tres a tres,

me faguèt passar per un trauc de rat

que n'èra pas trop ben redond ni trop ben carat

abotiguèri dins un pilòri d'ortis

que m'ortiguèron totis!

l'an tornat passavi dins la même vila de Canbardat

e me mitèri a cridar

pairòl rot madomaisèla

pairòl rot racomodat!

la même domaisèleta metèt

lo cap a la fenestreta, e me diguèt

monta, monta l'auvernhat

que parlarèm dal mercat !

fotra ! que tornarai pas montar

coma l'an passat.

Adiu e al còp que ven...

Pechserguièr

Nasquèri dins un pichon vilatge del Lengadòc que se sona Pechserguièr e que se tròba entre Besièrs e Menèrba. Son castèl qu'existís totjorn coneguèt de moments tragics pendent la Crosada dels Albigeses. Après lo grand mazel de Besièrs le 21 de julhet de 1209, Simon  de Montfort daissèt dos cavalièrs e un cinquantenat de soldats dins lo castèl de Pechserguièr. Le 10 de novembre de 1209, Trencavel moriguèt dins sa preson de Carcassonna e per téner lo país Simon de Montfort s'alièt qualques vassals de Trencavel coma Guiraud de Pepieux.  Dins l'ivèrn, un cavalièr francès tuèt l'oncle de Guiraud de Pepieux. Montfort lo faguèt enterrar viu. Mas, Guiraud s'estimèt pas satisfach; gronhèt e s'enrabièt. Un jorn, sens cridar gara, amb sos gens, tuèt la garnison francesa , estralhèt Pechserguièr e l'abandonèt en fuòc.

(sorgas: La Canso de la Crosada)

adieu e al cop que ven per d'aventuras pus gaias.

ps: per visitar lo castèl de Pechserguièr cal anar sul siti http://www.aresp.blogs.lindependant.com

l'almanac Narbounes

Trobèri dins las archius de la familha una vielha revista que se sona "Almanac Narbounes" amb la data 1928,  aquel almanac qu' èra publicat per l'ochena annada, pòrta la marca dels "Felibres de la cigalo narbouneso". Costava 40 sòus.

Dins aquesta revista se troba en primièr un calendièr de l'annada 1928. Puèi trobam un fum d'informacions coma las fèstas  e las devocions del Narbonés. Las fèstas èran principalament al mes d'agost e l'ivèrn de novembre a genièr. Las devocions nos aprenon que caliá anar pregar a Nostra-Dama de Liessa a Fluris, per de que "Nostra-Dama de Liessa, i dona una plena bressa".  Puèi se troba las fièras e mercats dins lo Narbonés e dins las principalas vilas d'Aude. Enfin, i a un canton "del jardinièr amator" amb lo calendièr dels semenats.

Ja en aquesta epòca, una revista aviá besonh de finanças. La publicitat es pas absenta d'aquesta publicacion. Trobam de reclamas per un fum de magasins remplaçats uèi per las grandas surfaças. Per una publicitat de vin, "los Felibres de la cigalo narboneso" faguèron un pichon poèma que ditz:

"Poutounejem a pleno bouco

Lou vi, notre grand majoural

Vielhs, Jouvents, al tot dal barrat

Beguèm lo lach de nostro souco".

Bon, me diretz, en defora d'aquel tròç de poèma ont es la cultura de creacion aquí dedins? Mas es pas totalament absenta per de que se tròba una peça de teatre en verses que se sona "Ni gras ni magre" que conta l'istoria d'una filha a maridar que tròba amb son paire un biais de causir contra l'avís de la maire que volía que la filha causiguèsse entre dos cosins, un gras et l'autre magre... Mai la filha èra amorosa del medecin, e le paire faguèt lo malaut per lo faire dintrar dins la familha...

Doncas avètz compres qu'aquela revista èra pas trop seriosa e se termina amb qualques istòrias. Causiguèri aquel sermon d'un curat per vos: "Mous caris fraires, disio un curat, i coumpreni pas res. Quand vesi tant de belorio sus caps de las femnos, tant de bèlos raubos, tant d'automobilos dins lou vilage, me demandi out soun lous paures. E quand fau la quisto me demandi ount soun lous riches". Uèi quora vèsi las manifestacions contra la reforma de las retiradas me demandi ont son los rices... a creire que n'i a pas que de paubres...

adiu e al còp que ven